شاید تاکنون هرگز به این فکر نیفتاده باشید که تغذیه میتواند روی بهداشت روانی شما تاثیر مستقیم داشته باشد اما باید بدانید که بر اساس مستندات پزشکی و علمی ثابت شده، غذای بد و نامرغوب، سلامت روان شما را به خطر میاندازد
گروهی از متخصصان اسپانیایی در آمریکا با کشف ارتباط غذا خوردن با افسردگی مهر تاییدی بر مطالعات پیشین زدهاند.
این متخصصان تاکید دارند که خوردن مواد غذایی سرشار از چربیهای ترانس و چربیهای اشباع شده خطر ابتلا به افسردگی را تشدید میکنند. این در حالی است که در آزمایشات گذشته نیز ارتباط بین مصرف فست فودها با این بیماری تایید شده بود.
بررسیها همچنین نشان میدهد که برخی از محصولات مانند روغن زیتون که سرشار از اسیدهای چرب مفید امگا 9 هستند، میتوانند با خطر بروز این اختلال روانی مقابله کنند.
در این بررسی گسترده متخصصان علوم پزشکی در دانشگاههای ناوارا و لاسپالماس در کرانکاناریا اطلاعات موبوط به رژیم غذایی و الگوی زندگی بیش از 12 هزار داوطلب را طی یک دوره شش ساله مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. در آغاز مطالعات هیچ یک از این افراد به افسردگی مبتلا نبودند اما در پایان 657 نفر از آنها به تازگی دچار افسردگی شدند. از آزمایشات چنین برآمد شرکت کنندگانی که مصرف زیاد چربیهای ترانس را داشتند 48 درصد بیشتر در معرض خطر افسردگی بودند.
به گفته پزشکان، با ایجاد تغییرات مهم در منابع چربیهای مصرفی یعنی جایگزین کردن چربیهای مفید مثل ماهی و روغنهای گیاهی به جای چربیهای موجود در رژیم غذایی غربی مانند چربی گوشت و کره میتوان تا حد زیادی به حفظ و تداوم سلامت روانی خود کمک کرد.
▪ آیا ویتامینها هم بر سلامت روان موثرند؟
ـ ویتامین گروه B و C بر سلامت سیستم عصبی تاثیر زیادی دارند. از طرفی نیاز به ویتامینهای گروه B در افسردگی چنان است که برای نمونه کمبود شدید بیوتین میل به خودکشی را افزایش میدهد. استرس شدید نیز نیاز بدن را به تمام مواد مغذی به خصوص ویتامینها ی B۵ و C چند برابر بالا میبرد. البته مواد معدنی مانند ید، منیزیم و آهن نیز بر سیستم عصبی بسیار موثرند. حتی تاثیر ید بر سیستم عصبی به قدری شدید است که چنانچه مادر در دوران بارداری کمبود ید داشته باشد، نوزاد با عقبافتادگی ذهنی متولد میشود. کمبود آهن هم موجب کم خونی میشود. در این حالت خون لازم به سلولهای عصبی نمیرسد و در نتیجه خستگی، بیحالی، ضعف، کاهش یادگیری و عصبانیت و بیاشتهایی بروز میکند.
وعدههای غذایی چهطور؟ آنها میتوانند بر سلامت روان تاثیرگذار باشند؟
خوردن یک صبحانه کامل و مغذی کسالت روزانه را از بین میبرد.
بسیاری از افراد وقتی صبح زود از خواب بیدار میشوند، کسل و بداخلاق هستند و آستانه تحملشان به شدت پایین میآید. خوردن صبحانه در این افراد بسیار کمککننده است و موجب ایجاد نشاط و شادابی در روحیه آنها میشود. حتی گفته میشود مصرف مواد غذایی مانند شیر، لبنیات، دوغ، آبمیوه و سبزی به طور موثری استرس را کاهش میدهد و خوردن آنها به ویژه در وعده صبحانه توصیه میشود.
▪ غذای ضد استرس هم وجود دارد؟
ـ بهطور کلی نمیتوان از واژه ضداسترس یا ضدخستگی در مورد غذاها استفاده کرد اما غذاهایی مثل ماهی، جگر، قلوه، تخممرغ، شیر، عسل، سویا، قارچ، بادام زمینی، جوانه گندم، سبزیجات و مرکبات در پیشگیری و رفع استرس بیتاثیر نیستند. مصرف غلات نیز به خاطر داشتن اسیدآمینه برای کاهش استرس بسیار مفید است. از طرفی خوردن یک لیوان شیر گرم قبل از خواب هم میتواند آرامشبخش باشد. در مقابل؛ مصرف شکلات تاثیر منفی بر سلامت بسیاری از افراد دارد، به طوری که فرد با خوردن یک تکه شکلات دچار تنش عصبی میشود.