درمان چاقی فقط با رژیم غذایی میسر نمیشود!
شما ذهنتان چاق شده است،ابتدا باید آنرا لاغر کنید!
همه ساله بر تعداد مبتلایان به پر خوری عصبی افزوده می شود و و به همین ترتیب با گذشت زمان و افزایش اطلاعات رابطه بیشتری بین بیش خوری و تغییرات مراکز مغزی (بخصوص مرکز پاداش در هیپو کامپ مغز ) کشف می گردد بطوریکه امروزه چاقی بخصوص پر خوری عصبی در دسته رفتار های اعتیادی طبقه بندی گردیده و مداخلات رفتاری خاصی طلب می کند دراین دسته از افراد گاهی شروع درمان با رژیم غذایی نه تنها نتیجه مفیدی در امر درمان ندارد بلکه با دامن زدن به حس نا امیدی و دلسردی و شکست ضربه مهلکی به ادامه یک درمان صحیح و اصولی وارد میکند.
امروزه جلسات CBT به صورت جلسات خصوصی و گروهی برگزار می گردد واین مرکز بعنوان یکی از معدود مراکز دارای صلاحیت نسبت این درمان برخی بیماران خاص با این رویکرد اقدام نموده است این جلسات با توجه به توانمندی افراد در دوازده تا بیست جلسه برگزار و گاهی از طب سوزنی و هیپنوتیزم نیز در کنارآن بهره گرفته میشود که در صورت انتخاب صحیح بیماران اثرات قابل توجه ای به همراه دارد
به طور عمده مباحث مورد واکاوی و در مان در CBT عبارتند از :
- شناسایی عوامل غیر غذایی مرتبط با پرخوری
- شناسایی گرسنگی و ولع
- کنترل رفتارهای اتوماتیک حین خوردن
- شناسایی آغاز گرهای بیش خوری
- تغییرات عادت
- کنترهای هیجانی
- کنترل فعالیت ها و فکرهای تخریبی
- مدیریت لغزش و عود
- مهندسی محیط
کاربرد روش شناختی – رفتاری برای کاهش وزن:
همانطور که در بالا دیده می شود کاهش وزن یک مسئله بسیار پیچیده ای است که معمولا شامل مسائل مربوط به تصویر بدن، تصویر خود، اعتماد به نفس و احترام به خود می باشد. روش شناختی – رفتاری برای کاهش وزن شامل چند مرحله می باشد که می تواند مفید باشد. در زیر یک مثال از یک برنامه کاهش وزن آورده شده است که با استفاده از این روش انجام شده است . این برنامه دارای 6 مرحله زیر می باشد.(دقت کنید که این کار توسط یک متخصص شناخت درمانی انجام می شود و در ادامه متن فقط اشاره ای به کلیات و اهداف این روش شده است(
1: تغییر شیوه زندگی
روش شناخت – رفتار درمانی با کاهش وزن که مهم ترین بخش از درمان است شروع می شود. یک رژیم غذایی باید به مراجع داده شود و باید به تشویق مراجع در خوردن غذاهای سالم پرداخت که این مواد غذایی شامل : مواد مغذی و ویتامین ها است وباید کالری بیشتری را بسوزانند و فعالیت هایشان را افزایش دهند. هدف ،افزایش سطح فعالیت های فرد به طور کلی است(به عنوان مثال :راه رفتن بیشتر، و…) و افزایش ورزش رسمی (از جمله در ورزشگاه(
2: مشکل با رژیم غذایی
مهم است که برای مقابله با مشکلات ،سعی کنیم که فرد رژیم های غذایی اشتباه خود را رها کند ومسائل دیگری را جایگزین آنها قرار دهیم . مسائل عبارتند از:
ایجاد انگیزه، جلوگیری از دستریزه خوردن مکرر،عدم مصرف الکل، خوردن .
در اینجا CBT تلاشی است برای حل برخی از این مشکلات که می تواند مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال در CBT نشان داده شده است که تاثیر بسیار خوبی در بهبود خلق و خو داشته که همین امر می تواند در جلوگیری از خوردن موثر واقع شود.
3: تصویر بدن
همانطور که گفته شد قبل از اینکه اکثریت افرادی که سعی به از دست دادن وزن کنند، دیدگاههای بسیار منفی در مورد تصویر بدن خود دارند. این بخش شامل اصول CBT است که تصویر فرد از بدن خود و اهمیت آن را به تصویر می کشد وسعی در تغییر آن دارد. تصویر بدن بسیار مهم است . بنابراین CBT می تواند برای تصحیح وسواس یک فرد در رابطه با تصویر ذهنی وی از جسمش مورد استفاده قرار گیردو به آنها نشان می دهد که افراد زیادی مثل آنها با شرایط مساوی نسبت به ظاهرشان وجود دارد.
4: اهداف از دست دادن وزن
چرا بعضی از افراد در تلاش برای کاهش وزن هستند؟ چقدر تلاش لازم است تا به وزن مورد نظرشان برسند ؟
همانطور که گفته شد قبل از اینکه بسیاری از مردم، وزن خود را کاهش دهند و به وزن ایده آل خود برسند دلسرد شده واز ادامه کار باز می مانند.
با استفاده از روشCBT یک فرد می تواند به درک صحیح برسد وبا هر دستاوردی حتی اگر کم هم باشد امید آن را پیدا می کند که خوشحال باشد واز ادامه کار دلسرد نشود. این بخش همچنین اجازه می دهد تا فرد برای شروع با هدف کاهش وزن ،هدفمندانه به جلو حرکت کند
5: اهداف اولیه کاهش وزن
دلایل واقعی که یک شخص برای از دست دادن وزن خود دارد را باید مورد بررسی قرار داد زیرا که اغلب این دلایل با کاهش وزن کاملا در ارتباط است ودر اینجاست که روشCBT بسیار حائز اهمیت است. CBT باعث تغییر درباورهای اشتباه افراد می شود و در نتیجه در افکار افراد، احساسات و در نهایت عملیات انها تغییراتی را ایجاد می کند.
اجازه دهید به عنوان مثال یک بیمار را که در حال تلاش برای از دست دادن وزن بوده است را به عنوان مراجعی که فاقد اعتماد به نفس است را در نظر بگیریم. فرد معتقد است که ظاهر، بیرونی ترین جنبه های مهم زندگی او می باشد و به همین دلیل ظاهر خود را از راه منفی واز طریق کاهش وزن می خواهد تغییر دهد.
درچنین فردی با چنین دیدگاهی در محیط اجتماعی در فرد منجر به احساس اضطراب می شود که به نوبه خود باعث از بین رفتن اعتماد بنفس در فرد می شود.اگر فرد درمان شود وبه درک صحیحی از اندام خود برسد ودر مورد تصویر بدن خود آگاهی بیشتری پیدا کند می تواند وضعیت خود را به خوبی تغییر دهد وکمتر مضطرب شده ودر نتیجه اعتماد بنفس به وی باز گرداننده می شود.
6: تعمیر و نگهداری
ثابت نگه داشتن در مدت طولانی بسیار مهم است تا اطمینان حاصل شود که یک فرد دارای یک وزن ثابت است.روش CBT به منظور تقویت فرد دراهمیت از دست دادن وزن مورد استفاده قرار می گیرد وباعث کنترل وزن می شود.
در این روش رژیم غذایی به فرد داده می شود وتاکید بر دستوالعمل هایی دارد اما این قوانین سخت نیست که منجر به دلزدگی فرد نشود.
در مرکز سایدا از این روش در کنار نوروفیدبک و بیوفیدبک (که برای از بین بردن ولع بکار گرفته می شود)برای درمان چاقی استفاده می شود.
