مواجهه با جیغ و داد و گریههای بی وقفه كودكان به هیچ وجه خوشایند نیست اما راهكارهایی وجود دارد كه میتوانید با به كار بستن آنها مانع شروع این موقعیت شده یا وقتی در این شرایط قرار گرفتید چگونه آن را تحت كنترل در آورید.
این اتفاق حتی برای بهترین والدین هم اتفاق افتاده است آن هم در بدترین زمانها و مكانها مثل مطب دكتر، سوپر ماركت، وسط نمایش و نظایر آن . این كج خلقیهای كودكان در هر زمان و هر شرایطی میتواند اتفاق بیفتد و معمولا هم بدون اعلام قبلی صورت میگیرد كه هم برای كودك ناراحت كننده است و هم برای والدین شرمساری به همراه دارد.
كج خلقیها بخشی طبیعی از دوران رشد كودك محسوب میشوند. بد اخلاقیهای یك كودك خردسال اغلب به علت عدم توانایی وی در بیان احساساتاش میتواند باشد یا از شرایطی كه در آن قرار دارد ناراضی است، یا بسیار خسته یا گرسنه است یا از چیزی ناراحت است. اولین كاری كه در این شرایط باید انجام دهیم این است كه ما خوراك لازم برای تداوم این وضعیت را فراهم نكنیم.
اگر شما خونسردی خود را حفظ كنید حتما فرزند شما سریعتر آرام میشود. اما اگر به هر دلیلی نتوانستید جلوی شروع بداخلاقی و قشقرق به پا كردن فرزندتان را بگیرید، به راهكارهایی كه برای آرام كردن او وجود دارد توجه كنید:
چرا بچهها كج خلقی میكنند؟
گرچه این رفتار بیشتر در كودكان نوپا عمومیت دارد اما بسیاری از كودكان در سنین پیش دبستانی هم هنوز چنین رفتارهایی از خود نشان میدهند كه عمدتا به دلیل ترس از كسانی است كه در اطراف كودك هستند.
سنی كه اینگونه كج خلقیها در آن شیوع بیشتری دارد سنین بین 1 تا 4 سالگی است.
گاهی بداخلاقیهای كودكان ممكن است از روی خشم و عصبانیت باشد اما در اكثر مواقع این نوع رفتار به دلیل ناكامی كودك در بیان خواسته یا احساساتش است و اگر در یك مكان عمومی اتفاق بیفتد موجب شرمساری و دست پاچگی والدین میشود.
معمولا وقتی كودكان میخواهند از استقلال خویش دفاع كنند و چیزی یا كسی را مانع آن میبینند، چنین واكنشهایی از خود نشان میدهند، به هر شكل دلایل بسیاری وجود دارد كه بچهها چنین واكنشهایی از خود نشان میدهند:
خردسالانی كه هنوز مدرسه نمیروند،مهارتهای لازم را ندارند كه بتوانند به طریقی كه دوست دارند هدف و خواستههای خود را توضیح دهند و وقتی قادر به انجام این كارنیستند دست به خشونت و لجبازی میزنند.
گاهی اوقات كودك حتی نمیداند كه واقعا چه چیز میخواهد و فقط خیلی خسته، گرسنه یا كلافه است.
گاهی اوقات این قشقرقها به علت این است كه كودك چیزی را برای اولین بار امتحان میكند و نمیتواند آن را حل و فصل كند یا از عهده انجام آن برآید (مثل بستن كفش)
یا به طور كلی روز خوبی نداشته است
برخی بچهها وقتی دیگران وقت كمی را به آنها اختصاص میدهند و به عبارتی مورد بی توجهی قرار میگیرند، بد قلقی میكنند. اما به هر حال دلیل قطعی برای وقوع اینگونه رفتارها از سوی كودكان وجود ندارد.
متخصصین رشد كودك چند عامل مختلف از جمله؛ سن كودك، سطح استرس، تمایلات عمومی كودك و موضوع سلامت وی اعم از بیماریهای تشخیص داده شده یا نامشخص كودك را در بروز چنین رفتارهایی دخیل میدانند.
رفتار والدین در نوع واكنشی كه كودك از خود نشان میدهد بسیار موثر است. رفتار خود را در نظر بگیرید. شما كسی هستید كه خیلی زود تسلیم خواستههای فرزندتان میشوید یا خیلی سخت گیر هستید؟
برخی مطالعات نشان داده است كه اغلب كودكی كه كج خلقی و بدرفتاری میكند، این رفتارش در واقع واكنشی است به چگونگی رفتار والدین و پاسخی كه آنها به موقعیتهای گوناگون میدهند، مثل زمانی كه كودك برای یك شكلات در سوپر ماركت بهانه میگیرد یا اصرار برای ماندن بیشتر در پارك و ادامه بازی دارد.
زمانی كه اوقات تلخی شكل میگیرد، حالا كه به اندازه كافی بد قلقی كرده چه باید بكنیم؟
دو نوع طرز تفكر و نگاه برای كنترل كردن این قشقرق و كج خلقی وجود دارد و این كه شما چه كار را باید انجام دهید بستگی به موقعیتی دارد كه در آن قرار دارید.
نادیده بگیرید:
اگر میتوانید به راه خود ادامه دهید و در عین حال اطمینان داشته باشید كه فرزندتان در امان است. با مقداری فاصله پیش او بایستید اما طوری رفتار كنید كه گویی كارهای او كمترین تاثیری روی شما ندارد. هیچ تماس چشمی با او برقرار نكنید و به حرفهایش هم گوش ندهید. وقتی كودك شما واكنشی از سوی شما نبیند، احتمالا از كج خلقی و هیاهو به پا كردن دست میكشد.
موضوع را عوض كنید
اما اگر تحمل ندارید كه بدون هیچ واكنشی بمانید، راههای دیگری است كه میتوانید به آنها عمل كنید. پشت فرزندتان را بمالید و به آرامی ( با صدای پایین) با او صحبت كنید و از او دلجویی كنید. برخی والدین در اینگونه موارد از جملاتی مانند ” خوبی عزیزم” یا ” بهتر شدی” یا نظایر آن استفاده میكنند یا برای آنها لالایی میخوانند كه مثمر ثمر است. شما هم میتوانید نظایر این كارها را شاید حتی با كمی شوخی و شكلك درآوردن هم امتحان كنید.
آنچه كه هرگز نباید انجام دهید:
سر فرزند خود فریاد نكشید یا برایش دلیل و نظیر نیاورید. وقتی فرزند شما در كوران طغیان احساسات است. هیچ راهی برای نفوذ منطقی در وی ندارید. فقط باید صبر كنید تا كودك كمی آرام شود.
اگر كودك در یك مكان عمومی قشقرق به پا كرد ، او را به یك مكان خصوصی تر مثل اتومبیل خودتان یا لااقل دستشویی ببریدو اگر باز هم كنترل وی غیرممكن بود او را به خانه ببرید.
متاسفانه مواردی هم وجود دارد كه شما نمیتوانید محل را ترك كنید، مثل هواپیما، قطار. پس بهترین كار این است كه لبخند بزنید و تحمل كنید كه البته ممكن باعث رنجش دیگران بشود اما شما باید نگران فرزند خود باشید نه كس دیگر.
اگر فرزند شما شروع كرد به گاز گرفتن، لگد زدن، كتك كاری یا هر رفتار نامناسب دیگر، آن موقع باید فورا او را تا زمانی كه آرام شود از موقعیتی كه در آن است دور كنید.
زمانی كه كج خلقی كودك پایان یافت ، در مورد آنچه اتفاق افتاد با عصبانیت یا آشفته حالی صحبت نكنید زیرا مرور دوباره و دوباره اتفاقات میتواند كودك را برآشفته كند و باعث شروع مجدد یك بداخلاقی بشود.
او را در آغوش بگیرید و ببوسید و به آرامی تكان دهید. و اگر فكر میكنید نیاز است كه راجع به آن حرف بزنید بگذارید چند ساعتی بگذرد و وقتی هر دوی شما آرامش خود را بازیافتید راجع به آن با هم حرف بزنید.
میتوانید خوشحال باشید كه این مراحل و رفتارها برای همیشه ماندنی نیست. و با رشد كودك و فراگیری اینكه چگونه خواسته هایش را مطرح كند و اینكه چگونه احساساتش را بیان كند بهتر و بهتر میشود.